Column: Een beetje integer

In 1992 deed Ien Dales de uitspraak: “een beetje integer kan niet”. Hiermee opende de trainer van het Nederlands Debat Instituut(NDI) de eerste thema-avond na het zomerreces. Ik had er weer zin in na een aantal weken vakantie. De vorige thema-avond onder leiding van een trainer van het NDI was mij goed bevallen dus vol verwachting ging ik op weg naar het stadhuis.

Op het programma stond een integriteitstraining. Zijn wij als (steun-) raadsleden, wethouders, bestuurders eigenlijk wel integer? De vraag die bij mij op kwam was de volgende: Ben je niet integer als je bewust iets doet waarvan je weet dat het eigenlijk niet kan? Of misschien niet kan?

Als je Wikipedia erop naslaat kom je bij de volgende betekenis:

Integriteit is de persoonlijke eigenschap, karaktereigenschap, van een individu die inhoudt dat de betrokkene eerlijk en oprecht is en niet omkoopbaar. De persoon beschikt over een intrinsieke betrouwbaarheid, zegt wat hij doet, en doet wat hij zegt, heeft geen verborgen agenda en veinst geen emoties. Een persoon met deze eigenschappen wordt integer genoemd. Een integer persoon zal zijn doen niet laten beïnvloeden door oneigenlijke zaken.

Als ik dit lees dan ben ik integer en persoonlijk denk ik ook bijna alle mensen om mij heen. Tegelijkertijd kwam het deze avond een aantal keer aan bod dat je integer bent als je geen voordeel haalt uit je functie. Aan de hand van een paar voorbeelden werd integriteit besproken. Een voorbeeld hiervan is: je krijgt korting aangeboden omdat je raadslid bent. Neem je dat aan? Nee natuurlijk. Maar wanneer de korting voor bijvoorbeeld alle inwoners van Maassluis geldt, is het geen probleem.

Duidelijk verhaal als je het mij vraagt maar in een ander voorbeeld beschrijft een van de aanwezigen een situatie waarbij twee broers elkaar beroepsmatig kunnen tegenkomen en waarbij er sprake kan zijn van een afhankelijkheid. Hierover wordt in Maassluis gesproken of zelfs geroddeld. In zo’n situatie is het gezonde verstand zeer van belang en alles wat er gebeurt moet klip en klaar uit te leggen zijn. Ruimte voor misverstanden is voer voor critici, dat moet te allen tijde worden voorkomen.

Het gaat bij integriteit over de eigen beleving maar vooral over de manier waarop de burger naar de politiek kijkt en praat. In de wandelgangen, in cafés, op het werk. Een politicus is bezig voor het algemeen belang. Met andere woorden wij hebben een voorbeeldfunctie; daar moet je je als lokaal politicus 24 per dag bewust van zijn.

In de wet staan een aantal criteria hoe je als integer politicus dient te gedragen, maar dat zijn slechts een beperkt aantal zaken. Dat rijtje is niet compleet. We zullen hierover met elkaar in gesprek moeten blijven. Elkaar indien nodig aanspreken op “verdacht gedrag” al hoewel ik, op dit moment denk dat dat nog wel een hele stap is om te nemen.